رفتار عناصر اصلی و کمیاب کانی تورمالین در پگماتیت‌های منگاوی و گنجنامه (استان همدان)

نویسندگان

  • احمد احمدی خلجی گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران
  • زهرا شعبانی گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران
  • زهرا طهماسبی گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران
  • فرهاد زال گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران
چکیده مقاله:

پگماتیت‌های منگاوی (جنوب‌خاوری همدان) و گنجنامه (جنوب‌باختری همدان) بخشی از تودة گرانیتوییدی الوند در پهنه سنندج-سیرجان هستند. ترکیب تورمالین‌ها در منطقه منگاوی شورل و در منطقه گنجنامه شورل-فویتیت است. در تورمالین‌های گنجنامه، مقدار Al و به تناسب با آن، مقدار جایگاه خالی X بیشتر از منطقه منگاوی است؛ اما در کل، جانشینی‌های اصلی در هر دو نوع تورمالین از انواع پروتون‌زایی و افزایش آلومینیم و جانشینی‌هایی است که در آنها افزایش Al و جایگاه خالی X و کاهش Fe روی‌می‌دهد. جانشینی نوع اول به پیدایش اولنیت منجر شده و دومی موجب پیدایش فویتیت و تورمالین‌های حاوی آلومینیم و جایگاه خالی X شده‌ است. نبود ترکیب دراویت و وجود Fe# بیش از 8/0 در همه نمونه‌های آنالیزشده نشان‌دهنده ماگمایی‌بودن تورمالین در این پگماتیت‌هاست. افزون بر این، وجود جانشینی‌هایی از نوع جایگاه خالی X و Na+Al (سازندگان اولنیت) را می‌توان نشان‌دهنده ماگمایی‌بودن تورمالین دانست؛ زیراکه عناصر مورد نیاز تورمالین (بور، آهن، سدیم و آلومینیم) از خود سیال ماگمایی تامین‌شده‌است. مقدار HREE‌ها در تورمالین‌های منگاوی به‌علت همراهی با گارنت بسیار کم است؛ اما تورمالین‌های گنجنامه در نبود گارنت دارای مقدار بالایی از این عناصر هستند. ازاین‌رو، اگرچه تورمالین‌ها دارای جانشینی‌های گسترده‌ای هستند؛ اما تمایل چندانی به جذب عناصر ‌خاکی نادر ندارند. کانی‌های همایندِ (پاراژنز) تورمالین بیشترین ﺗﺄثیر را در کنترل مقدار عناصر ‌خاکی نادر آن دارند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

رفتار عناصر اصلی و کمیاب کانی تورمالین در پگماتیت های منگاوی و گنجنامه (استان همدان)

پگماتیت های منگاوی (جنوب خاوری همدان) و گنجنامه (جنوب باختری همدان) بخشی از توده گرانیتوییدی الوند در پهنه سنندج-سیرجان هستند. ترکیب تورمالین ها در منطقه منگاوی شورل و در منطقه گنجنامه شورل-فویتیت است. در تورمالین های گنجنامه، مقدار al و به تناسب با آن، مقدار جایگاه خالی x بیشتر از منطقه منگاوی است؛ اما در کل، جانشینی های اصلی در هر دو نوع تورمالین از انواع پروتون زایی و افزایش آلومینیم و جانشی...

متن کامل

بررسی ویژگی‌های دگرسانی در محدوده آبترش-یوزباشی‌چای و تحلیل رفتار ژئوشیمیایی عناصر (اصلی و کمیاب) در محیط دگرسانی

         پهنه دگرسانی آب‌ترش- یوزباشی‌چای واقع در زون طارم نمونه بارزی از دگرسانی نوع هیدروترمال است که در توف‌ها و گدازه‌های تراکی آندزیتی ائوسن به‌وجود آمده است. بررسی‌های صحرایی، کانی‌شناسی، ژئوشیمیایی و تصاویر ماهواره‌ای مؤید وجود بخش‌های آرژیلی، آرژیلی پیشرفته، آلونیتی و سیلیسی در نواحی دگرسان شده است که این بخش‌ها از پایین به بالا زون‌بندی منظمی را ایجاد کرده‌اند. این زون‌بندی و همچنین شو...

متن کامل

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

متن کامل

بررسی شیمی کانی تورمالین در توده گرانیتی لاله‌زار (استان کرمان)

Lale zar granite batolith is located in the southeast of Urumieh-Dokhtar magmatic belt and Dehech-Sarduieh. This mass includes a low density of tourmaline with nodule,vein and solar morphologies. Less tourmaline occurs in this mass could be due to mass being saturated in the boron. The studied tourmalines are classified in the shourl-dravite series and alkaline group. Most of the substitutions ...

متن کامل

بررسی ترکیب شیمیایی انواع تورمالین در بیوتیت موسکویت گرانیت مشهد

بیوتیت-موسکویت گرانیت مشهد شامل تورمالین های با اشکال نودولی، تورمالین های خودشکل در پگماتیت و آپلیت، رگه‌ای، شعاعی و رگه های کوارتز- تورمالین می باشند. این تورمالین ها جز سری شورل- دارویت و تورمالین های آلکالن است که تورمالین های خودشکل در پگماتیت و آپلیت، شورل غنی از آهن و تورمالین های رگه‌ای، نودولی، شعاعی و کوارتز- تورمالین، شورل غنی از منیزیم می باشند. این غنی شدگی از منیزیم در تورمالین ها...

متن کامل

توزیع ژئوشیمیایی عناصر اصلی، جزئی و کمیاب در گستره‌ی کرومیت‌های توده‌ی افیولیتی نیریز

The chromite deposits in the Neyriz area have lenticular and sometimes vein-like shape which are replaced in serpentinized dunite and harzburgite. Chromite and serpentinized olivines  are major minerals and hematite and magnetite are minor minerals in the chromitic ores. Except chromite, other minerals have secondary origin that  are related to serpentinization procceses. Whereas along with chr...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 27

صفحات  1- 24

تاریخ انتشار 2016-09-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023